رونمایی از مجموعه داستان کوتاه "راز پرومته" اثر خانم صدیقه کیانی در نشر چشمه با حضور منتقد ادبی آقای عباس زاده و صاحب نظران ادبیات داستانی برگزار شد. مجموعه داستان «راز پرومته» چهارمین اثر بانو کیانی، شامل ۸ داستان کوتاه است که چاپ اول این کتاب توسط نشر آفتاب( نروژ ) و چاپ دوم به وسیله انتشارات دگرگون روانه ی بازار نشر شده است. طرح روی جلد کتاب آمیزه ای از اسطوره و تخیل است و با محتوای کتاب در ارتباط است و جذابیت ویژه ای دارد. در ادامه، نقد و تحلیل خانم «الهه دانشمند»، منتقد توانا و نویسنده ی ادبی را با هم بخوانیم: این متن «راز پرومته» بسیار تأملبرانگیز و چند لایه است. از نظر ساختار، نثر سیال ذهنی دارد و با پیوند دادن تجربهای ساده و زیسته ـ یعنی آزار یک پشه ـ به اسطورهسازی و فلسفه، موفق میشود جهانی بینابینی از واقعیت و معنا خلق کند. اجازه بدهید چند نکتهی مهم دربارهی متن را بررسی کنیم: ۱_ساختار و روایت متن از یک تجربهی روزمره آغاز میشود: تماشای فیلمی دربارهی اسطورهی آفرینش. اما این تجربهی ظاهراً ساده با ورود یک پشه، دچار چرخشی عجیب میشود. در ادامه، داستان دو خط روایت را با هم پیش میبرد: روایت اسطورهای (فیلم): خدایان بینالنهرینی مانند اپسو، تیامت و ائا و تقابلشان. روایت شخصی (پشه): ورود، خونخواری، رشد، تعقیب و تلاش برای کشتن پشه. این دو خط به زیبایی در هم تنیده میشوند و تبدیل به یک روایت استعاری از قدرت، بقا، و معنای زندگی میشوند. ۲. تمهای محوری قدرت: قدرت پشه در برابر انسان، قدرت خدایان در برابر هم، و در نهایت، قدرت ذهن در برابر واقعیت. دگردیسی و رشد: پشهای که با تغذیه از انسان رشد میکند، استعارهای است از موجوداتی که با مکیدن منابع دیگران قوی میشوند. تاریخ و اسطوره: متن بارها این پرسش را پیش میکشد که آیا اسطورهها زبالههای تاریخاند یا چراغ راه آینده؟ ناتوانی انسان مدرن: ناتوانی راوی در برابر یک پشه، مثل ناتوانی بشر در مهار نیروهایی است که خودش خلق کرده. ۳. سبک نوشتار نثر شاعرانه و سیال است. با استفاده از جملههای کوتاه و بلند، لحن تعلیقی و نیمهدیوانهوار، حس خفقان، وسواس و اضطراب راوی به خواننده منتقل میشود. جمعبندی: ایده خلاقانه و تمثیلی: داستان موفق شده یک موقعیت بسیار ساده و روزمره (مزاحمت یک پشه هنگام تماشای فیلم) را به بستری برای طرح پرسشهای عمیق فلسفی، اخلاقی و اسطورهای تبدیل کند. این تضاد بین امر پیشپاافتاده و امر متعالی، هستهی خلاقانه و ارزشمند داستان را شکل میدهد. استفاده از پشه به عنوان نمادی از «قدرت، آزار، و عدم قطعیت در تصمیمگیری» یکی از نقاط قوت ذهنی و تمثیلی داستان است. زاویه دید و روایت ذهنی موفق: روایت اول شخص بهخوبی احساسات، درگیریهای ذهنی، و اضطراب راوی را منتقل میکند. مخاطب خود را در موقعیت راوی میبیند و با او همذات پنداری پیدا میکند. این روایت ذهنی کمک میکند که لایههای روانی و فلسفی شخصیت به خوبی شکافته شود. زبان توصیفی قوی: نویسنده توانایی بالایی در تصویرسازی دارد. صحنههایی مثل چرخش پشه در نور، یا توصیف سکانسهایی از فیلم اسطورهای، فضایی زنده و ملموس ایجاد کردهاند. همچنین فضاسازیهای احساسی، مثل اضطراب ناشی از گزیدگی یا دوگانگی اخلاقی در کشتن پشه، با ظرافت طراحی شدهاند. تلفیق اسطوره با زندگی معاصر: اشارات به افسانههای یونانی، پرومته، و فیلمهایی که ذهنیت انسان را به گذشته و پرسشهای بنیادین پرتاب میکند، به داستان عمقی خاص دادهاند. این تلاقی جهان اسطوره با زندگی امروز، یکی از جذابترین عناصر متن است و نشاندهندهی آگاهی بالای نویسنده است. موضوع قدرت، اختیار و اخلاق: داستان با ایجاد موقعیت سادهای، ما را به تأمل دربارهی حق حیات، ماهیت شر، و مسئولیت فردی سوق میدهد. در پایان، پرسشهایی مثل: «آیا موجود مزاحم را باید کشت؟»، «چه کسی حق تصمیمگیری دارد؟»، یا «مرز بین تفریح و خشونت چیست؟» بیپاسخ میمانند و ذهن مخاطب را فعال نگه میدارند. شخصیتپردازی درونی و تحول راوی: راوی در طول داستان از یک انسان منفعل، به فردی تحلیلگر و اخلاقمدار تبدیل میشود که عمل سادهای مثل کشتن یک پشه را در سطحی بالاتر بررسی میکند. این تحول درونی ملموس و قابل لمس است و یکی از نقاط قوت روانشناختی متن به شمار میآید. در مجموع، «راز پرومته» داستانی تأملبرانگیز، خوشفکر و دارای لایههای معنایی عمیق است.. داستان از نظر ایده بسیار خلاقانه است و برخورد میان امر پیشپاافتاده (پشه) و امر متعالی (اسطوره) فضایی تمثیلی و تفکرانگیز پدید میآورد. خلاقیت بانو کیانی ستودنی است. قلمشون همیشه سبز انجمن ادبیات داستانی دریچه برای این نویسنده گرامی، آرزوی موفقیت روز افزون دارد.